1. Sơ lược tiểu sử
- Họ và tên: Trần Thị Bích Thủy, Giới tính: Nữ
- Năm sinh: 1982
- Quê quán: huyện Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa.
- Dân tộc: Kinh
- Chức vụ: Nghiên cứu viên, Ban Nghiên cứu Chính sách Văn hóa Nghệ thuật Nam Bộ.
- Trình độ: Thạc sĩ
2. Quá trình đào tạo
2.1. Đại học
Hệ đào tạo: Chính quy
Nơi đào tạo: Trường Đại học KHXH&NV TP.HCM – Đại học Quốc gia TP.HCM
Ngành học: Văn học – Hán Nôm
Năm tốt nghiệp: 2005
2.2. Sau đại học: Thạc sĩ
Hệ đào tạo: Chính quy
Nơi đào tạo: Trường Đại học KHXH&NV TP.HCM – Đại học Quốc gia TP.HCM
Ngành học: Văn hóa học
Năm tốt nghiệp: 2016
2.3. Ngoại ngữ: Trung văn
3. Quá trình công tác
Từ 2017 đến nay: Nghiên cứu viên, Phân Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh, Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam (VICAS) – Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
4. Hoạt động nghiên cứu khoa học
4. 1. Các đề tài nghiên cứu khoa học đã tham gia:
1. Sưu tầm và tư liệu hóa những phương thức đánh bắt thủy sản truyền thống của người Khmer ở Sóc Trăng, (2018), Chủ nhiệm dự án, viết báo cáo khoa học, Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam
2. Sưu tầm và số hóa tư liệu về Chủ tịch Tôn Đức Thắng, (2018), thành viên, Khu lưu niệm Chủ tịch Tôn Đức Thắng- An Giang
3. Thuyết minh di tích và thắng cảnh Bà Rịa – Vũng Tàu, (2018), viết chuyên đề, Sở Văn hóa Thể thao tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu
4. Xây dựng hồ sơ Nghệ thuật làm gốm truyền thống của người Chăm trình Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đưa vào danh sách Di sản Văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp của thế giới, (2018), điền dã nghiên cứu, khảo sát phiếu và thư ký tập huấn cộng đồng, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch; UBND tỉnh Ninh Thuận.
5. Sưu tầm, kiểm kê và phục dựng trò chơi dân gian Đố Thai của người Việt ở Sóc Trăng, (2018), điền dã nghiên cứu, Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam.
6. Tư liệu hóa nghề đóng ghe ngo của người Khmer ở Nam Bộ, (2018), điền dã nghiên cứu, Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam.
7. Biến đổi văn hóa ở tỉnh Vĩnh Long hiện nay, (2019), điền dã nghiên cứu, khảo sát phiếu, viết chuyên đề, Phân viện VHNT QGVN tại TP.HCM, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Vĩnh Long.
8. Lập hồ sơ di sản văn hóa phi vật thể Lễ hội Nguyên Tiêu của người Hoa ở quận 5, Thành phố Hồ Chí Minh, (2019), điền dã nghiên cứu, chụp hình, khảo sát phiếu, Phân viện VHNT QGVN tại TP.HCM, Sở Văn hóa-Thể thao TP.HCM
9. Lập hồ sơ di sản văn hóa phi vật thể Lễ hội Kỳ yên đình thần Thoại Ngọc Hầu (thị trấn Núi Sập, huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang), (2019), điền dã nghiên cứu, khảo sát phiếu, viết lý lịch khoa học, Phân viện VHNT QGVN tại TP.HCM, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch An Giang
4.2. Các công trình đã công bố
Sách:
1. Văn hóa biển đảo Việt Nam – Văn hóa biển đảo vùng Đông Nam Bộ (Đinh Văn Hạnh chủ biên),(2019), thành viên tập thể tác giả, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật.
2. Giao lưu tiếp biến văn hóa Việt – Hoa qua tục thờ 108 vị Chiêu Ứng Anh Liệt của người Hoa Hải Nam ở Việt Nam in trong “Văn hóa dân gian: Cho hạt nảy mầm (tập 1)”, Nxb ĐH Quốc gia Tp. HCM, (2017), tr 516-535.
3. Tục thờ 108 vị Chiêu Ứng Anh Liệt – một lễ tục độc đáo của cộng đồng người Hoa Hải Nam ở Trung và Nam Bộ Việt Nam in trong “Nghiên cứu Văn hóa Nghệ thuật Nam Bộ và Nam Tây nguyên”, Nxb Tổng hợp Tp. HCM, (2017), tr 225-237.
4. Đánh thức tiềm năng du lịch Ninh Hòa – Khánh Hòa qua công tác quản lý và khai thác di sản văn hóa in trong “Quản lý và khai thác Di sản Văn hóa trong thời kỳ hội nhập”, Nxb ĐH Quốc gia TP. HCM, (2017), tr 309-318.
5. Vài nét về tín ngưỡng của cộng đồng người Hoa Hải Nam ở Khánh Hòa, in trong “Một số kết quả nghiên cứu khoa học 2017”, Nxb Thế Giới, (2018), tr 404-423.
6. Giao lưu Văn hóa trong tín ngưỡng dân gian ở Thành phố Hồ Chí Minh (Trường hợp chùa Candaransi), in trong “Nghiên cứu VHNT Nam bộ và Nam Tây Nguyên 2018”, Nxb Đại học Quốc gia Tp. Hồ Chí Minh, (2019), tr 111-118.
7. Tín ngưỡng người Hoa Hải Nam ở Phú Quốc, in trong “Nghiên cứu VHNT Nam bộ và Nam Tây Nguyên 2018”, Nxb Đại học Quốc gia Tp. Hồ Chí Minh, (2019), tr 151-165.
8. Chợ nổi Đồng bằng sông Cửu Long, từ thực tiễn đến chính sách, in trong “Một số kết quả nghiên cứu khoa học 2018”, (2019), Viện VHNT Quốc gia Việt Nam.
CÁC BÀI THAM DỰ HỘI THẢO:
Hội thảo Quốc tế
1. Triết lý nhân sinh trong Thanh Minh của người Hoa Hải Nam ở Nam Bộ Việt Nam (Trường hợp Thành phố Hồ Chí Minh), đăng trong Hội thảo Quốc tế: “Triết lý nhân sinh của người dân Nam Bộ Việt Nam” (2018), Nxb Đại học Cần Thơ
2. Nghề Gốm thủ công truyền thống của người Chăm ở làng Bàu Trúc (Ninh Thuận) – Nhìn từ cộng đồng, đăng trong Hội thảo Quốc tế: “Bảo tồn và phát huy giá trị nghệ thuật làm gốm truyền thống của người Chăm”, (2018), Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, UBND tỉnh Ninh Thuận.
3. Du lịch văn hóa chợ nổi Cái Răng gắn với chùa, miếu của cộng đồng người Hoa, Khmer tại thành phố Cần Thơ và các vùng lân cận trong bối cảnh hội nhập và phát triển bền vững (đồng tác giả), đăng trong Hội thảo Quốc tế: “Du lịch cộng đồng và phát triển bền vững trong một bối cảnh toàn cầu hóa”, (2019), Đại học Văn Lang.
4. Dấu ấn của các thương cảng thời trung đại đối với tục thờ 108 vị Chiêu Ứng Anh Liệt của cộng đồng người Hoa Hải Nam tại Việt Nam ảnh hưởng đến các nước trong khu vực, đăng trong Hội thảo Quốc tế “Giao lưu văn hóa tại các thương cảng quốc tế thời Trung đại ở Việt Nam và Đông Nam Á”, (2019), Đại học KHXH&NV TP.HCM
5. Ẩm thực của người Hoa Hải Nam Việt Nam trong đa dạng ẩm thực địa phương ở Đông Nam Á, đăng trong Hội thảo Quốc tế: “Giao lưu văn hóa ẩm thực Trung Hoa và các nước Đông Nam Á”, (2019), Viện VHNT QG VN và Quỹ Văn hóa ẩm thực Trung Hoa.
6. Tín ngưỡng Thủy Vỹ Thánh Nương của cộng đồng người Hoa Hải Nam ở vùng ven biển Nam bộ Việt Nam, đăng trong Hội thảo Quốc tế: “Xây dựng mạng lưới di sản văn hóa phi vật thể biển – Truyền thống biển: Thực hành và tín ngưỡng”, (2019), Trung tâm Quản lý Bảo tồn Di sản Văn hóa Hội An, ICHCAP, Trung tâm Nghiên cứu & Phát huy giá trị Di sản Văn hóa Việt Nam.
Hội thảo trong nước
1. Tín ngưỡng thờ Ý Mỹ Nương Nương - Thủy Vỹ Thánh Nương của cộng đồng người Hoa Hải Nam ở Nam Bộ Việt Nam, đăng trong Hội thảo khoa học “Tín ngưỡng thờ Nữ thần và thực hành Bóng rỗi - Địa Nàng ở Nam Bộ” (2017), Sở VHTT DL Đồng Nai, Chi hội VNDG Đồng Nai, Trường ĐH Văn Hóa TP.HCM.
2. Người Hoa ở Nam Bộ Việt Nam dưới góc nhìn của Tsai Maw Kuey và Li TaNa đăng trong Hội thảo khoa học “Nam Bộ từ năm 1698 đến nay qua nghiên cứu của người nước ngoài” (2017), ĐH Thủ Dầu Một, Bình Dương.
3. Đánh thức điểm du lịch văn hóa tâm linh: trường hợp Thiên Hậu Cổ Miếu ở Vĩnh Châu – Sóc Trăng, đăng trong Hội thảo khoa học “Du lịch Sóc Trăng – Tiềm năng và giải pháp phát triển”, (2017), Sở VHTT và DL Sóc Trăng.
4. Du lịch đường sông Thành phố Hồ Chí Minh – Tiềm năng và giải pháp phát triển, đăng trong Hội thảo “Phát triển sản phẩm du lịch đường sông tại Thành phố Hồ Chí Minh”, (2018), Viện Nghiên cứu phát triển Thành phố Hồ Chí Minh, Trường Đại học Văn hóa TP. HCM
5. Chợ nổi Đồng bằng Sông Cửu Long: Từ thực tiễn đến chính sách, đăng trong Hội thảo quốc gia: “Phát triển nông thôn Đồng bằng Sông Cửu Long từ thực tiễn đến chính sách”, (2018), Đại học Quốc gia Tp. HCM, Trường Đại học KHXH&NV TP.HCM
6. Sự xung đột hệ giá trị văn hóa Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, đăng trong Tọa đàm khoa học “Hệ giá trị Văn hóa và hệ giá trị con người VN thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH, và hội nhập quốc tế”, (2019), Viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam.
7. Tính cộng đồng qua Lễ Vu Lan trong nghĩa trang của người Hoa ở thành phố Cần Thơ (đồng tác giả), đăng trong Hội thảo Quốc gia “Những vấn đề cơ bản và cấp bách trong cộng đồng dân tộc Hoa ở Việt Nam hiện nay” (2019), Đại học Sư phạm Hà Nội, Đại học Sư phạm TP.HCM.
8. Lễ hội Nguyên Tiêu của người Hoa Hải Nam tại thành phố Hồ Chí Minh, đăng trong Hội thảo khoa học “Bảo tồn và phát huy Lễ hội Nguyên Tiêu của người Hoa ở quận 5, Tp. HCM” (2019), Phân viện VHNT QGVN tại TP.HCM, Sở Văn hóa-Thể thao TP.HCM.
9. Một và nhận định về những vấn đề cấp bách và cơ bản trong cộng đồng dân tộc Khmer hiện nay, (đồng tác giả) đăng trong hội thảo “Nhận diện những vấn đề cơ bản, cấp bách trong cộng đồng dân tộc Khmer hiện nay và dự báo xu thế diễn biến đến năm 2030” (2019), Trường Đại học Trà Vinh.
